PWS van Thijs van der Linde en Bart Wouda: Hoe creëer je een wereldrijk?

Wereldrijken, er zijn er in de geschiedenis veel geweest, op alle continenten. Sommigen met een korte levensduur en relatief weinig land, andere spanden meerdere continenten en duizenden jaren. Sommige rijken zijn nog steeds in ons collectief geheugen gegrift, en andere zijn in de vergetelheid geraakt. Maar wat is nou eigenlijk een wereldrijk? Hoe komen deze op, en hoe gaan ze ten onder? Hier gaat ons profiel werkstuk over.

Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat Wereldrijken zo’n ontzettend grote invloed hebben gehad op de geschiedenis van de wereld. Deze rijken, waaronder ook de rijken die wij behandelen, hebben vaak nú nog substantieel nalatenschap op economisch, politiek-filosofisch cultureel en bijvoorbeeld artistiek gebied. Ook kunnen de lessen van de geschiedenis gebruikt worden om de huidige machtenbalans te analyseren: De dominantie op het wereldtoneel van de VS, of het kalifaat dat door IS uitgeroepen is.

Om wereldrijken te bestuderen moet men natuurlijk eerst tot een definitie komen. Dit is ook onze eerste deelvraag.

Wikipedia’s definitie van een wereldrijk is: “een rijk dat een groot deel van de op dat moment bekende wereld omvat en daarbij een invloed op cultureel, geografisch, politiek, technologisch en/of sociaal vlak heeft gehad. Tot het grondgebied van een wereldrijk behoren die gebieden waarin het rijk zijn wetten kan opleggen en uitvoeren.”

De definitie van academici Tom Nairn en Paul James is:

“ Polities that extend relations of power across territorial spaces over which they have no prior or given legal sovereignty, and where, in one or more of the domains of economics, politics, and culture, they gain some measure of extensive hegemony over those spaces for the purpose of extracting or accruing value.”

Onze definitie van een wereldrijk is dat dit een machtig land is met een groot grondgebied, wat meerdere volken onderworpen heeft en veel invloed heeft op de wereldpolitiek.

Vanuit dit oogpunt hebben wij de rijken die wij gekozen hebben geanalyseerd.

Omdat dit een historisch onderzoek is, hebben wij besloten om dit onderwerp strikt chronologisch aan te pakken: Wat zijn de kenmerken van wereldrijken op hun begin, hoogtepunt en val? Dit is dan ook  de inspiratie voor onze tweede en derde deelvraag.

Wij hebben het Romeinse, Mongoolse, Ottomaanse en Britse Rijk gekozen omdat deze allemaal een grote invloed hebben gehad op hun continenten én de wereld van heden. De Romeinen lagen bijvoorbeeld aan de bron van de Westerse democratische waarden en de klassieke kunsten en talen. Het Mongoolse Rijk heeft de hele machtsbalans van het verre Oosten en het  Midden-Oosten overhoop gegooid en veranderd. Het Ottomaanse Rijk en haar nasleep liggen aan de bron van de moderne staten in het Midden-Oosten en hebben ook veel invloed gehad op de vorming van het islamisme. En het Britse Rijk heeft bijvoorbeeld de Engelse taal, links rijden en sporten zoals cricket verspreid, en de wereldoorlogen en de naoorlogse Afrikaanse oorlogen beïnvloed. Zo hebben deze rijken een enorme historische impact gehad.

Hypothese